Je begint je studie met goede moed, maar na een tijdje zakt het in. De motivatie is weg, opdrachten stapelen zich op en het lukt niet meer om jezelf ertoe te zetten. Herkenbaar? Je bent zeker niet de enige. Gelukkig zijn er manieren om die motivatie terug te vinden en vast te houden. In deze blog lees je praktische strategieën die je écht verder helpen, gebaseerd op ervaringen van studenten én tips van universiteiten.
Stap 1: Zoek de oorzaak van je motivatieverlies
Voordat je kunt werken aan motivatie, is het belangrijk te begrijpen wat er speelt. Volgens studentenpsychologen zijn er vijf veelvoorkomende oorzaken voor motivatieproblemen bij studenten:
1. Faalangst
Bij faalangst stel je uit omdat je bang bent om fouten te maken. De lat ligt hoog, waardoor je moeilijk kunt beginnen aan een taak. Dit zorgt voor stress en uiteindelijk voor motivatieverlies.
Wat helpt:
- Focus op het proces in plaats van het eindresultaat
- Werk in kleine stapjes en begin gewoon, zelfs als het niet perfect is
- Noteer negatieve gedachten en bekijk of ze kloppen
- Bespreek je twijfels met anderen
2. Heftige of persoonlijke gebeurtenissen
Dingen die je bezighouden, zoals een verhuizing, verlies, ziekte of financiële zorgen, kunnen je hoofd vullen. Daardoor voelt studeren als iets dat ver weg staat van je dagelijkse werkelijkheid.
Wat helpt:
- Geef jezelf de ruimte om te verwerken
- Deel je situatie met iemand die je vertrouwt
- Stel haalbare doelen om weer grip te krijgen
- Informeer je studiebegeleider als je omstandigheden invloed hebben op je studieplanning
3. Vermoeidheid of slecht slapen
Een gebrek aan slaap of energie maakt studeren zwaarder. Slechte slaapgewoonten, te veel prikkels of een rommelig ritme zorgen ervoor dat je brein moeilijk op gang komt.
Wat helpt:
- Plan een ‘piekerkwartier’ zodat je je bed niet met stress associeert
- Creëer vaste gewoontes voor het slapengaan
- Verander je ritme stapsgewijs, bijvoorbeeld met 15 minuten per week
- Neem contact op met je huisarts bij langdurige slaapproblemen
4. Onderwijsvorm past niet bij je
Sommige studenten leren beter via beeld, anderen via structuur of groepswerk. Als de onderwijsvorm niet past, wordt het lastig om betrokken te blijven.
Wat helpt:
- Onderzoek wat voor jou werkt: samenvattingen, mindmaps, groepsstudie
- Experimenteer met verschillende leerstrategieën
- Maak gebruik van rustige studieplekken, of juist een plek met achtergrondgeluid
- Vraag ondersteuning van je onderwijscoördinator als je vastloopt
5. Twijfels over je studiekeuze
Als je twijfelt aan je studie of het toekomstperspectief, kan dat je motivatie ondermijnen. Je vraagt je af waarom je eigenlijk nog verder moet.
Wat helpt:
- Focus op onderdelen van je studie die je wél interessant vindt
- Praat met docenten, alumni of professionals uit het werkveld
- Denk na over stages of bijbanen in je richting
- Onthoud dat je niet direct een compleet toekomstplan hoeft te hebben
Stap 2: Pak de regie over je studie
Motivatie groeit vaak als je zelf de leiding neemt. Hoe actiever je je opstelt, hoe meer grip je krijgt op je studie. Dat zorgt voor structuur én voldoening.
Concrete tips:
- Begin op tijd en houd de stof bij vanaf het begin
- Volg ook niet-verplichte colleges om verbonden te blijven met medestudenten en de stof
- Plan vaste studiemomenten en werk met een duidelijke agenda of planner
- Bezoek de bibliotheek om geconcentreerd te werken en anderen te zien studeren
Door structuur in te bouwen, voelt studeren minder overweldigend. Het zorgt ook voor ritme in je dag.
Stap 3: Zorg voor verbinding en afwisseling
Alleen studeren kan zwaar zijn. Door contact te zoeken met anderen, blijft studeren behapbaar én leuker.
Wat kun je doen:
- Zoek studiegenoten en werk samen aan opdrachten of tentamens
- Sluit je aan bij een studievereniging voor inhoudelijke verdieping en gezelligheid
- Ontdek de creatieve kant van jezelf met cursussen in muziek, toneel of kunst
- Sport regelmatig voor energie en een heldere geest
Ook buiten je studie kun je motivatie opbouwen. Door iets te doen wat je energie geeft, krijg je ook meer zin om aan je studie te werken.
Stap 4: Gebruik slimme en verrassende motivatietrucs
Naast de standaardtips zijn er ook creatieve manieren om je motivatie een boost te geven. Hier een aantal verrassende ideeën:
- Geur en geluid: Gebruik essentiële oliën zoals pepermunt tijdens het studeren. Of zet white noise of rustgevende muziek op om afleiding te beperken.
- Nieuwe omgeving: Verander van locatie. Een café, park of museumcafé kan zorgen voor nieuwe energie.
- Beweging: Loop een rondje of studeer even staand. Het activeert je brein en voorkomt dat je wegzakt.
- Korte focusblokken: Vertel jezelf dat je maar 5 minuten hoeft te studeren. Vaak blijf je dan vanzelf doorgaan.
- Beloon jezelf: Geef jezelf iets leuks na een taak, zoals een snack, een serie of een korte pauze.
Maak het ook licht en speels. Een kleine beloning of een grapje met jezelf kan net dat zetje zijn om toch te beginnen.
Conclusie
Het is normaal om periodes te hebben waarin studeren moeilijker gaat. Het belangrijkste is dat je weet hoe je daarop reageert. Soms betekent dat even rust nemen, soms juist in actie komen. Door te herkennen wat werkt voor jou, bouw je aan een duurzame studieroutine.
Loop je vast? Vraag dan hulp. Studieadviseurs, studentenpsychologen of begeleiders zijn er om je verder te helpen. Lees hier meer over hoe je effectief kan studeren.